Issue 56
Aug./Sept. 2001
n'vf:t Û

cfj/0fsyf
cf/De
ljz]if syf
k|j[lQ
;DkfbsLo
v]ns"b
o'jf ;d:of
n'vf:t
;fdfGo 1fg
/f]rs} /f]rs
dx hf]8L
lj1fg
xfd|f] 7]ufgf
k':tssf /fhf
gjo'jf ;xsdL{af/]

h+undf eSg]===

OdfGbf/ 6]a'n / s';L{

– dgf]h uh'/]n

:jfF7 Û tFnfO{ pF£gsf nflu agfOlbPsf] xf] of] s';L{ <Ú s;}sf] 6/f]{ cfjfhn] d em;+u x'gk'u]+ .

…lbdfusf] km\o"h g} p8\g]u/L ;ftf] lng vf]Hg] sf] xf] xF Tof] <Ú –d}n] sf]7fsf] s'gfsfgLlt/ cfFvf 3'dfpFb} ;f]w]+ .

…d t]/} cufl8 5' . rf]/sf] h:tf] sxfF sxfF cfFvf a6fb}{5;\ P <Ú –6]a'nd'lgaf6 cgf}7f] cfjfh cfof] .

d}n] cfkm" a;]sf] s';L{ x6fPF . 9f8 a+UofPF . cfvfF tGsfPF / 6]a'nd'gL lgofn]+ . cxF, sf]xL klg 5}g af Û

…ljgfsfd t]/f] # dgsf] z/L/ y]rfg{ agfOlbPsf] xf] s';L{ <Ú

…d]/f] ldx]gtn] lsg]sf] d]/} s';L{df a:bfv]/L, dnfO{ g} xKsfpg] sf] /x]5 xF <Ú –d]/f] /L;sf] kf]sf] PSsf;L km'n]/ cfof] .

d e"FOdf 9n]+ . km]l/ plk|mP/ em\ofn5]p k'u]+ . cfFvfsf lsgf/f b'Vg] u/L Roft]/ x]/+]– ;a} ;'g;fg 5 . sf]7fsf] s'gfsfgLlt/ k'gM cfFvfåf/f 5fkf df/]+ . ToxfF klg s'g} k|f0fL 5}gg\– gfdf]lg;fg 5}g . nvt/fg eP/ z/L/nfO{ e"FOdf n8fOlbP

…cf] dfG5], xfdLx? t]/} cufl8 / k5fl8 5f}+ . 6]a'n / s';L{x? xf}+ xfdL .Ú cfFvfsf b'j} 5]px? hf]8\g gkfpFb} k'gM cfjfh cfof] .

To;f] t e"tk|]tk|lt d]/f] ljZjf; k6Ss} lyPg / 5}g klg . t/ sfFt/ z/L/sf cufl8 sqf–sqf ljZjf; / cfb]zx? To;} lanfP/ uPsf x'G5g\ . To:t} eof] dnfO{ klg . dgsf] k]r s:bfs:b} z/L/sf] sAhf …n'hÚ eP/ yy{/ sfFKg yfNof] . d'6'sf] PlS;n]6/ a9\of], w8\sgsf] l:k8 %) ls=dL=sf] ultn] bf}8\g z'? u¥of] .

z/L/sf] lqmofsnfk emg\ egL;fWo 5}g . gf/Lsf /f}+x? 7l8P/ k|If]k0f ug{ cfF6]sf /s]6h:tf eP . uf]8fsf /f}+x?sf] ultn] cfsfzsf tf/fnfO{ 3f]rf}+nfh:tf] eof] . v'§f nu\nu\ sfDg yfn] . 6fpsf]leqsf] ;+j]bgfsf] ultljlw cGtl/Ifh:tf] z"Go eof] . 6fpsf]sf] aflx/L efu ;'lGgP/ kfFr gDa/sf] anhqf] ePsf] efgn] d lylrPsf] cg'ej ug{ k'u]+ .

…r'k\, t]l/df sfFt/ ÛÚ

d}n] cfkm\g} z/L/nfO{ xKsfPF .

…s'/f]sf] r'/f] s] xf] eGg] yfxf g} gkfO{sg d¥of :ofnh:tf] x'G5;\ <Ú olt elg;s]kl5 d]/f] lbdfun] ;f]Wof]– …x], 6]a'n–s';L{sf] gfdn] dnfO{ ;tfpg' x'g]x? Û oxfFx? sf] x'g'x'G5 <Ú

…;fFlRr egF' eg], xfdL tkfO{+s} sf]7fdf /x]sf 6]a'n / s';L{x? g} xf}+ Û xfd|f] kL8f s;}n] ga'em]kl5 tkfO{+;fd' of] Jojxf/ ug{ jfWo eof}+, uh'/]nhL .Ú sf]7faf6 dfG5]ljgf g} cfjfh cfof] . dnfO{ cem} ljZjf; nfu]g …of] gkTofpg] vf]nfn] aufpg] ltdLx? g} xf} eGg] s'/f d}n] s;/L ljZjf; ug]{ <Ú –b'j} xftsf cf}+nfx? k8\sfpb} d}n] ;f]w]+ .

d]/f] cufl8sf] s';L{ lnlv/–lnlv/ ub}{ lyof] . ptf, 6]a'nn] a'?Ss plk|mP/ b/fhdfly cfqmd0f u¥of] . l;;f em/\ofd–em'?Dd ub}{ e"FOel/ k5fl/of] . e/v/ xlNn+b} u/]sf] s';L{n] xflgP/ l6=le= s];df wfjf af]Nof], l6=le=df af]Nb} u/]sf dfgj t:jL/x? r"k x'gk'u]+ . d lg/Lx ag]/ of] 6]a'n–s';L{ hfqf x]b}{ /x]+ .

x]bf{x]b}{ sf]7fdf ePsf l;;fsf ;fdfgx? ;Tofgfz eP . sfFrsf srf}/f / rDrfx? rsgfr'/ x'gk'u] . cem egf}+, dfgj lgld{t ;Dk"0f{ ;/–;fdfgx?sf] bf]xf]nf] sf9L;s]kl5 s';L{n] eGof]– …Tof] af]Ng] xfdL g} xf}+ eGg] ljZjf; lbnfpg xfdLn] of] 5f]6f] k|ToIf k|;f/0f u¥of}+ . c? s]xL =====<Ú

…kb}{g afaf, kb}{g . d}n] oxfFx?nfO{ glrGg' 7"nf] uNtL u/]+5' . cf1f xf];\, d}n] s] ug'{ k¥of] <Ú 6]a'nsf] kfp kqmFb} d ?g yfn]+ .

…dfG5]n] xfdLnfO{ j]Zofh:tf] agfP . xfd|f] s'g} OHht ePg .Ú –cfkm\gf] v'§f tfGb} 6]a'nn] eGof] .

d pl5l§P/ s'gfdf k5fl/PF . 6fpsf]df Ps kfpsf] cfn' pld|P5 .

…OHht g} u/]sf 5g\ lg Û xflsd, sd{rf/L, dGqL, k|wfgdGqLh:tf 7"n7"nf dfG5]x?sf] ;]jf ug{ kfpg' sd 7"nf] OHht xf] / <Ú –6fpsfsf] cfn' 5fDb} d}n] eg]+ .

…gfd dfqsf xflsd, dGqLx? af]Sg'k5{ . 3";, sldzg vfP/ 7:7:tL uGxfPsf u'x'uGw]x?nfO{ af]Sbf sxfFsf] OHht /xG5 xF <Ú –s'gfdf plePsf] s';L{ h+luof] .

…Tof]afx]s snfsf/, n]vs, sljx? klg t 5g\ lg ÛÚ –d}n] ;Demfpg] k|oTg u/]+ .

…ljrf/ / Jojxf/df ltgLx? klg Psdt 5}gg\ . To:tf bf]rf/] n]vs–snfsf/nfO{ ca xfdL sbflk ;xof]u ub}{gf}+ .Ú –6]a'nn] /L; kf]Vof] .

To;}a]nf s';L{ d]/f] cufl8 cfof] / 3fF6L ;dfP/ 6]a'nd'lg x]g{ cx|fof] . d}n] 3fF6L b'Vg]u/L lgofn]/ x]/+]– ToxfF Pp6f ;osf] gf]6 c8\lsPsf] /x]5– …of] s] xf] <Ú d}n] ;f]w]+ . …Tof] ltdL dfG5]x?n] xfdLnfO{ b'?kof]u u/]/ Jojxf/ ubf{sf] kl/0ffd .Ú –6]a'nn] hjfkm kmsf{of] .

…s;/L <Ú –d}n] 5Ss kb}{ ;f]w]+ .

…6]a'ndflyaf6 n]gb]g x'Fb}g, d'lgaf6 x'G5g\ ;a} sfdx? . To;}a]nf xtf/–xtf/ n]gb]g ubf{ c8\lsg k'u]sf] /sd xf] of] .Ú –6]a'nn] /x:o vf]Nof] .

…Tolt dfq xf]Og, xfd|f lktfhLx? -?vx?_ zfsfxf/L x'g'x'GYof] . ltdL dfG5]x?n] hah{:tL xfdLnfO{ df+zfxf/L agfof} . xfd|f] cf:yf n'6\g] sfd u/\of} .Ú –6]a'nn] /ftf–/ftf cfFvf kfb}{ dnfO{ eGof] .

…Tof] rflxF s;/L t <Ú d]/f] k|Zgsf] hjfkmdf s';L{ cufl8 a9\of]–

…s;/L lg Û k9\g, n]Vg, lx;fj–lstfj ug{ agfOlbPsf :s"n, sn]h / sfof{nosf 6]a'nx?df kf6L{ rN5g\ . ;f]d/;x? NofOG5g\ . s'v'/fsf ;f+k|fx? n8fO{G5g\ .Ú

d}n] eg]+– …ltdL 6]a'n–s';L{sf] sfd c? s] g} xf] / <Ú

…r'k\ ÛÚ 6]a'n ulhof]{–

…;a} rLhsf] sfo{–ljefhg x'G5 . :s"nsf / sn]hsf 6]a'n–s';L{x? k9\gsf nflu / k9fpgsf nflu x'g\ .Ú

6]a'nsf s'/f sf6\b} d cufl8 ;/]+– …Tof] t ToxfF ePsf] 5 t .Ú

d}n] af]Ng afFsL g} lyof]Ù s';L{sf] v'§fn] d]/f] v'§fsf] sfG5L cf}+nf] s'lNrof] . d s/fPF– …df¥of] afaf ÛÚ

s';L{ xfF:g yfNof]– …xf], o;/L g} xfd|f] klg lrQ b'V5– ha :s"nsf ljBfyL{nfO{ k9\g / n]Vg /fv]sf s';L{df :s"n]x? h'Qf ahf5{g\ . cfGbf]ngsf gfddf cfuf] nufpF5g\ . xfd|f] klg dg b'V5– ha sn]hsf df:6/x? a;]/ ljBfyL{x?nfO{ k9fpg eg]/ agfOlbPsf d]raf6 ukm xfFS5g\ / tf; v]n]/ a:5g\ .Ú

s';L{sf] s'/f] ;'lg;s]kl5 d g/d ePF– …t/ tkfO{+x?dfkm{t\ /fd|f sfd klg t ePsf 5g\ lg . h:tf], jftf{x? x'g]u5{g\ . zflGt ;Demf}tfx? ePsf 5g\ . oL ;a} tkfO{+x?s} ;xof]un] ePsf xf]Ogg\ / .Ú –d}n] ;f]w]+ .

To;}a]nf s';L{n] d]/f] xft tfGb} eGof]– …oL oxfF x]/, xfdLdfly a;]/ ul/Psf jftf{ / ;Demf}tfsf kl/0ffdx? .Ú

d}n] of}6f 7"nf] sf7sf] 6'qmf] e]6]+– …of] s] xf] <Ú 6]a'nn] d]/f] 1fg b]v]/ lkm:; xfF:b} eGof]– …of] sf7sf] 3f]rf] xf]Og . jftf{df k|of]u ul/Psf …/fi6«sf Ph]08fx?Ú x'g\ .Ú

To;}a]nf s';L{n] 6]a'nsf] bfofF v'§flt/af6 Pp6f l;;L lgsfn]/ b]vfpFb} eGof]– …clg of] rflxF ;Demf}tfsf] s8L xf] .Ú

…ca d}n] s] ug{;S5' t <Ú –d}n] ;f]w]+ .

6]a'nn] sfg /ftf–/ftf agfpFb} eGof]– …afx|jif{ 1fg lbnfof]– 1fg ?vdf kmN5 ls hdLgdf < eg]sf] oxL xf] .Ú …o;n] xfd|f] nflu s]xL ub}{g ldq Û lx8\gf];\, cem} s]xL k|df0f lbpmF xfd|faf/]df .Ú

s';L{ tf]8kmf]8sf nflu cl3 a9\g vf]Hof] . d}n] xt\kt\ cufl8 uP/ xft hf]8\b} ljlGt la;fPF– …sd;]sd d}n] t 6]a'n–s';L{sf] b'?kof]u u/]sf] 5}g . lsg dnfO{ ;tfpg'x'G5 <Ú

…clg cl3 s';L{df pª\b} 6]a'ndfly v'§f /fv]/ a:g] rflxF sf] xf] lg <Ú –d]/f] slG;/L tfGb} s';L{n] ;f]Wof] .

…Tof] d x}g, dleq /x]sf] u}/–lhDd]jf/kg xf], dleqsf] v/fa ljrf/ xf], xh"/ ÛÚ –d}n] slG;/L hf]ufpFb} eg]+ .

…To;f] eP ;'g, cfh;Dd dflg;n] s';L{sf] b'?kof]u u/]/ hlt gsfd u/]sf 5g\, hlt e|i6frf/ / cTofrf/ u/]sf 5g\, 3"; / sldzg vfPsf 5g\, unt ;lGw / ;Demf}tf ePsf 5g\– tL ;a} ;Rofpg ;S5;\ <Ú –6]a'nn] ;f]Wof] .

…d}n] u/]sf] t ;RofpFnf, t/ c?sf] uNtL d lsg a]xf]?F <Ú d]/f] s'/f sf6\b} 6]a'n ulh{of]– …cflv/ tF klg dfG5] xf];\, dfG5]n] dfG5]sf] efiff a'‰5 . of] ;a} s'/f tL b'?kof]u ug]{ dfG5]nfO{ ;'gfO{b]– Pp6f lglh{j 6]a'n s';L{eGbf klg ltdLx? u}/–lhDd]jf/ / kltt eof} eg]/ .Ú

d ;f]Rg yfn]+– …l5 Û slt lu/]sf /x]5f}+ xfdL . oL lglh{j j:t'n] ;d]t dfG5]sf] lvNnL p8fpg yfn] . g}ltstfsf] k|Zg p7fpg z'? u/] . y'OSs dfG5]sf] h'gL .Ú

o;}a]nf d]/f] 9f8df Pp6f p8';n] ls/Ss 6f]Sof] . d ca rflxF ;fFlRrs} Ao'lemPF . Hof …gjo'jfÚnfO{ …n'vf:tÚ n]vf}+ eg]sf] t e';'Ss} kf] lgbfPF5' .

clg d xtf/–xtf/ n]Vg yfn]+ . à